Takasbank Kimindir Nedir ve Ne İşe Yarar

Borsa İstanbul’a bağlı olarak hizmet veren Takasbank en basit haliyle para ve sermaye piyasaları arasında köprü görevi görmekte adından da anlaşılabileceği gibi parayı sermayeye takas edebilmek konusunda hizmet vermektedir. Çeşitli önem ve görevlere sahip Takasbank nedir, ne işe yarar gibi konulara değinilmesi yararlı olacaktır.

Takasbank Nedir?

Para ve sermaye piyasaları arasında takası mümkün kılmak ve buna aracı olmakla yetkilendirilen Takasbank, Borsa İstanbul’a bağlı bir kurumdur. Borsa’da gerçekleştirilen tüm işlemlerin ve işleme konu araçların korunmasıyla görevli kılınan Takasbank, köprü olmak konusunda yetkili kılınan tek kurumdur.

Kredi ve fon gibi konularda da hizmet vererek para piyasalarında etkinlik sağlayabilen Takasbank bu açıdan da bir banka olarak yorumlanabilir.

Takasbank Niye Var?

Para ve sermaye piyasaları arasında köprü görevi görmesi konusunu bir örnekle açıklamak gerekirse günümüzde neredeyse tüm finansal işlemlerin dijital ortamlarda gerçekleştiğini hatırlamak gerekir. Bir yatırımcı aracı kurumun kendisine sunduğu platforma giriyor ve bir hisse senedi alıyor, ancak çoğu yatırımcı bu hisseyi gerçekten alıp almadığı üzerine düşünmüyor çünkü Takasbank var ve Borsa İstanbul’a hisse arzı gerçekleştiren firmalar hisselerini öncelikle Takasbank’a devrediyor. Borsa İstanbul’a alım emri geldiğinde de Takasbank daha önceden şirketten yetki aldığı hisseleri satın almak isteyen kişiye devrediyor ve güven problemini çözüyor.

Takasbank Olmasaydı?

Eğer Takasbank olmasaydı internet üzerinden yapılan bazı alışverişlerde olduğu gibi parasını ödediğiniz halde ürünün size teslim edilip edilmeyeceğiyle ilgili problemler yaşayabilirdiniz. Yani bir hisse senedi için ödeme yapardınız evet, ancak bu hisse senedinin size devredilip devredilmemesi konusunda kesin güven veren bir kurum olmazdı ve teslimat konusu tamamen hisse sahibi firmaya bırakılırdı. Oysa şu anki durumda firma ve yatırımcı arasında güven problemi olması mümkün değil, çünkü Takasbank’ın uzmanları, SPK uzmanları firmayla ilgili tüm incelemeleri yaptıktan sonra bu hisseleri Borsa İstanbul’da sergiliyor ve satın alınmak istenmesi halinde de yine kendi kontrolünde satın alınmasını mümkün kılıyor.

Takasbank’ın Görevleri

Takasbank sermayeyi de parayı da korumakla görevli aracı bir kurumdur. Yatırımcının parasını, girişimcinin sermayesini koruyan Takasban, bu iki faktör arasındaki ticareti iki taraf için de mümkün olabilecek en yüksek güvenlikle gerçekleştirir ve herhangi bir mağduriyetin yaşanmasına izin vermez. Yatırımcının hisse senedini, girişimcinin parasını saklama fonksiyonunu kullanarak saklayan Takasbank gereksiz hisse senedi basımının da önüne geçer.

Takasbank’ın en önemli görevlerinden birisi de para ve sermaye arasındaki geçişe hız kazandırmasıdır. Tüm sermaye ve para kaydını tutan Takasbank, hem takas hem saklama hem de aracılık görevlerini üstlenmesiyle dünyada tek örnektir. İşlem kayıtlarını tutan, analiz yapmayı mümkün kılan ve ekonomik veriler için başvurulabilecek bir kurum olan Takasbank sermaye piyasalarının merkezinde bulunur.

Takasbank aracılığıyla işlemler yapmak mümkündür, aracı kurumlardan herhangi birisi yardımıyla Takasbank hesabı açılması mümkündür ve Takasbank üzerinden de bu sayede işlemler yapılabilmektedir.

Takasbank’ın Faydaları

Takasbank “Merkezi Saklama Kuruluşu” olma özelliği sayesinde yatırımları ve sermayeyi güvence altında tutar. “Ulusal Numaralandırma Kuruluşu” olma özelliği sayesinde de yatırım yapan ya da yatırım için hisse senedi arz eden kişilere tam güvenirlik sağlar. Takasbank’ın olmaması halinde hisse satışı yapan kişinin parasını alamaması, hisse yatırımı yapan kişinin de hissesini alamaması gibi kulağa şu an tuhaf gelen problemlerle karşılaşılabilir. Fakat yatırımcılar da girişimciler de bunun asla mümkün olmadığının bilincindedir, çünkü Takasbank bu sorunları çözmektedir.

Eğer Takasbank olmasaydı finansal piyasalara olan güven azalacaktı, yatırımcılar paralarını farklı kurumlarda ya da farklı yerlerde değerlendirmeyi tercih edecek hisse arzı sonrasında girişimciler beklentilerini karşılayamayacaktı. Bu açıdan Takasbank’ın varlığı kurumlar için de büyük önem arz etmektedir çünkü Takasbank sayesinde kurumların hisse arz etmesi, borçlarını ödeyebilmesi ya da büyümesi mümkün hale getirilmektedir.

Takasbank BES

Takasbank sadece finans piyasalarında değil sigortacılık faaliyetlerinde de varlığını sürdürmektedir. Takasbank 2003 yılından bu yana sigorta şirketlerinin bireysel emeklilik faaliyetleri için saklayıcı sıfatıyla hizmet vermektedir. BES’in fonlarda kullanımını mümkün kılan Takasbank, sigorta şirketleri aracılığıyla açılan hesaplar için geliştirdiği ürünü yardımıyla BES katılımcılarına da bazı imkanlar sağlamaktadır.

Çıkardığı Android ve IOS Takasbank BES uygulaması yardımıyla katılımcıların adına açılmış hesapların fon değerlerinin görülmesini mümkün kılan Takasbank, bilgilendirme hizmeti de sunmaktadır.

Takasbank BES İptal

Takasbank BES iptali yapmak isteyen kişilerin katılımcı olmalarını mümkün kılan sigorta şirketine talepte bulunarak iptal işlemini gerçekleştirmesi gerekmektedir.

Borsada Faiz Var mıdır Genel Sistem İşleyişi konulu yazımızı da okuyarak alternatif bilgiler edinebilirsiniz.