Katılım Bankası Konut-Taşıt Finansmanı Vekalet Sistemi

Katılım bankacılığı prensiplerinden birisi olarak gerçekleştirilen ticari işlemlere faizin bulaşmaması için vekalet sistemi ve murabaha gibi çağdaş İslam Ekonomisi yöntemlerinden yararlanılır. Faizi işlemden uzak tutmayı başaran bu yöntemler sayesinde tüketiciler talep ettiği mala sahip olurken katılım bankası da vadeli satışını faiz almadan satmış olur. Bu kapsamda akıllara takılabilecek bazı soruları yanıtlamak katılım bankası konut ve taşıt finansmanı vekalet sistemi nedir, murabaha nasıl uygulanır, nelere dikkat edilmelidir ve türevi konulara değinmek yararlı olacaktır.

Vekalet Sistemi Nedir?

Aşağıda murabaha sistemine detaylı olarak değinilecektir, ancak yalnızca vekalet sistemini merak edenler için bunu en baştan açıklamak yararlı olabilir.

Bilindiği gibi murabaha sistemin tüm sürecin bir kişi tarafından idare edilmesi toplamda ise iki ticari işlemin ortaya çıkması gerekir. Katılım bankası gerçekleştirilecek her ticari işleme bir yetkiliyi aracı kılamayacağı için bu gibi süreçleri yönetmesi için finansman talebinde bulunan tüketicileri vekil tayin eder ve katılım bankası adına satın alma, araştırma vb. konuları yerine getirmesini bekler. Banka tarafından aranarak ya da sözlü olarak tahsis edilecek finansmana vekil kılındığı beyan edilen tüketici  satın almak istediği mal için gerekli faturayı kestirir, sözleşmelerin hazırlanmasını sağlar ve noter gibi çeşitli prosedürleri yerine getirir.

Tüm bu süreçleri banka adına yerine getiren tüketici daha sonra bankanın talep ettiği belgeleri bankaya teslim eder ve vekalet tüketiciden bankaya geçer. Banka bu noktada temin ettiği belgelere ithafen yapması gereken ödemeyi yapar ve malın sahibi olur. Mal sahibi banka bu malı vadeli olarak tüketiciye yani eski vekile satar ve murabaha yapmış olur.

Vekalet sistemi tüketiciye ek bir yük değildir, sadece bazı prosedürlerin yerine getiriliyor olması sayesinde tüm süreç İslam Hukuku’na uygun hale getirilmektedir. Bu kapsamda tüketiciler özel mevduat bankasına da başvursa bile aynı şeyleri yapmak durumundadır. Katılım Bankası’nı bu noktada özel mevduat bankalarından ayıran nokta tüketiciyi işlemlere vekil tayin ettiğini bildirmesi ve buna gerçekten işlerlik kazandırmasıdır.

Hangi Bankalar Uyguluyor

Ülkemizde hali hazırda Murabaha sistemini uygulayan bankalar, katılım bankaları olup, bunlar; Kuveyt Türk Katılım Bankası, Albaraka Türk Katılım Bankası, Ziraat Katılım Bankası, Vakıf Katılım Bankası, Türkiye Finans Katılım Bankasıdır.

Murabaha Nedir

En basit haliyle malı satın almak isteyen kişiye maliyetin bildirildikten sonra üzerine kar koyularak satılması anlamına gelen murabaha yöntemi İslam Hukuku’nda yeri olan bir uygulamadır. Murabaha yöntemine göre maliyetin bilindiği bir malı satın almak isteyen tüketici bu malı satın alacak kadar parası yoksa kendi adına başka kişinin bunu satın almasını ve kendisine üzerine kar ekleyerek taksitli olarak satmasını isteyebilir.

Katılım Bankaları da tam bu noktada hizmet verir ve tüketicinin satın almak istediği malı peşin ödemeyle satın aldıktan sonra üzerine kar ekleyerek taksitle satar.

Katılım Bankası’nın murabaha usulüyle mal satışı yapabilmesi için bazı soruların yanıtlanması, şartların sağlanması gerekecektir. Bu şartları şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Alınıp satılacak nitelikte bir mal ya da hizmetin var olması,
• Alınıp satılacak nitelikte mal ya da hizmetin dinen caiz olması,
• Alınıp satılacak nitelikte mal ya da hizmetin taksitle satılmaya uygun olması,
• Alıcı ve satıcı arasında sözleşmenin yapılmamış olması,
• İşlemin gerçek olması ve aldatıcı yöntemlere başvurulmaması.

Eğer bu şartlarla ilgili herhangi bir problemle karşılaşılmazsa katılım bankasının yapacağı ilk şey finansman talebinde bulunan kişi hakkında bilgi toplamaktır. Kredi notu, vergi borcu vb. verileri inceleyerek kişinin finansman kullanıp kullanamayacağına, kullanacaksa ilgili malın ne kadarlık kısmı için kullanabileceğine karar verir. Bu karar sonrasında ya ilgili mal ya da hizmetin bedelinin tamamı katılım bankası tarafından ödenir ve daha sonra vadeli olarak tüketiciye satılır ya da katılım bankası ilgili malın sadece bir kısmını finanse eder.

İlgili mal ya da hizmetin bir kısmı finanse edilecekse katılım bankası önce peşinat ödemesini almaktadır. Peşinat ödemesi alındıktan sonra malın bedeli tek seferde katılım bankası tarafından satıcıya ödenir ve daha sonra taksitle tüketiciye satılır.

Taşıt Finansmanı bölümümüzü buradan ve yine Konut Finansmanı bölümümüzdeki yazılarımızı da buradan okuyarak size uygun finansman desteğini bulabilirsiniz.